– Christoph De Spiegeleer, “Challenging the societal death system. The development of a secularist funerary culture in 19th -century Belgium.”, BTFG, 2018, 3, p. 36-59.
Onderzoeken is naast herkennen, behouden, presenteren en participeren een van de basisfuncties van een kwaliteitsvolle zorg voor en omgang met cultureel erfgoed, zoals gedefinieerd in het Cultureel Erfgoeddecreet van de Vlaamse overheid (24 februari 2017). De collecties van Liberas zijn dus toegankelijk voor iedere onderzoeker of geïnteresseerde.
Het onderzoeksteam van Liberas verricht op zijn beurt historisch onderzoek naar het cultureel erfgoed gevormd door de liberale beweging en personen, verenigingen en initiatieven die zich inzetten voor de verdediging en bevordering van het vrije denken en handelen, van de negentiende eeuw tot vandaag. Dit gebeurt in samenwerking met collega’s van andere collectiebeherende erfgoedinstellingen en universiteiten. In het onderzoek van Liberas staan thema’s centraal die teruggrijpen naar fundamentele ideeën en waarden binnen het vrijheidsideaal en het liberalisme.
De onderzoekers van Liberas sluiten in hun benadering van het erfgoed van het vrije denken en handelen aan bij belangrijke recente tendensen in de internationale geschiedschrijving, zoals de hernieuwde aandacht voor de wetenschappelijke biografie als academisch genre, een focus op transnationale interactie bij de studie van historische fenomenen en het gebruik van digitale ontsluiting van cultureel erfgoed voor nieuwe onderzoeksmogelijkheden.
Onderzoeksresultaten worden gevaloriseerd met colloquia, lezingen en publicaties (zie onderdeel website publicaties). De onderzoeksgroep opereert nationaal en internationaal. Voorstellen tot samenwerking zijn steeds welkom. Liberas ondersteunt ook werk van andere onderzoekers dat gebaseerd is op de collecties die ze bewaart of aansluiting vindt met de onderzoekslijnen die ze initieert.
De onderzoekers van Liberas verwerven op basis van de eigen collectie en/of geïnspireerd door het collectieprofiel meer inzicht in de historische evolutie en maatschappelijke inbedding van vrijheden en rechten die vandaag de grondslag vormen van de liberale democratie in België en elders in Europa. De wetenschappelijke medewerkers vertrekken voor hun onderzoek vanuit Belgische actoren en instellingen in de negentiende en twintigste eeuw tegen de achtergrond van een bredere Europese context.
De belangrijkste thematische pijlers van de onderzoekswerking van Liberas zijn:
In de beleidsperiode 2019-2023 vertaalt zich dit in historische onderzoeksprojecten rond onder andere de strijd voor de uitbreiding van vrouwenrechten, het werk en leven van liberale journalisten en schrijvers, liberale tijdschriften en uitgeverijen, kleinschalig ondernemerschap, de rol van antiklerikalisme en atheïsme binnen vrijdenkersbewegingen en de ontwikkeling van de sociale wetenschappen.
